Ferhat ÖZBADEM

Seyahatnameler çok yönlü ufuk açan çalışmalardır. Seyahatnameler tarih boyunca önem arz eden çalışmalar olmuştur. Coğrafyaları, kültürleri, medeniyetleri, toplumları ve tarihi gelişmeleri anlamaya katkı sağlarlar. Bu yönü ile bakıldığında seyahatnameler çok değerli çalışmalardır. Ele alacağımız eserimiz Ramazan Kayan Hocanın yaklaşık yirmi yıllık seyahatleri sürecinde aldığı notların kitaplaşmış şekli. Kitap başından sonuna kadar duygusal yoğunlaşmaya vesile olan bir dil ile okuyucuya sunuluyor.

Müellifin yolculuk serüveninin arka planında çocukluğunda yapmış olduğu yolculukların etkisi ile seyahat etmeyi bir sıhhat bulma vesilesi olduğunu önsözden öğreniyoruz. Klasik anı, hatırat, seyahat kitaplarından farklı olarak seyahatlerin ve seyahat esnasında yaşadığı olayların/şahitliklerin ruhu üzerindeki etkilerini merkeze aldığını görüyoruz.

Kitapta hangi coğrafyaları gezeceğimize, hangi iklimleri teneffüs edeceğimize, hangi yıldızların altında ruhumuzu dinlendireceğimize bakalım.

Kudüs… Direnişin ve dirilişin, inancın ve umudun, güzelliğin ve iyiliğin başkenti Kudüs…. Şehide Danya ile şehid Raid'in şehri Kudüs… Bünyamin Doğruer'in Kalbinin şehri Kudüs… Tekerlekli sandalyeli kahramanların tanklara karşı mücadele ederken cennete kanatlandığı şehir…

Bangladeş… Mazlum ve mahsun coğrafya… Gözyaşının ve ağıtların dinmediği coğrafya…. İftar sofrasında ilk defa güzel yemekler gören bir çocuğun Kıyame suresini okuyarak bize ders verdiği coğrafya… Emperyalist uşağı idarecilerin müslümanların öncülerini hapsettiği ve idam ederek şehit ettiği coğrafya… Abdulkadir Molla'nın bize emaneti coğrafya…

Endülüs… Medeniyetimizin güzel beldesi… Birgün mutlaka döneceğimiz şehirlerimiz… Hiçbir ölünün arkasında akıtılmayan kadar gözyaşı akıtılan coğrafya…. Yine, yeniden semalarında ezan sesini bekleyen Kurtuba Camii… el Hamra sütunları arasında şiirler okunmasını bekleyen güzellik…

Suriye… Acının ve gözyaşının coğrafyası… Çocukların ve annelerin hep ağladığı Hama'nın annesi… Savaş ve yıkımın her tarafta utanca sebep olduğu belde. Doğu ve Batı emperyalizminin yıktığı şehirler… Haleb, Şam ve ağlayan bütün şehirlerin sahibi Suriye…

Çad… Yokluğun ve yoksulluğun coğrafyası… Siyahi kardeşlerimizin sömürüldüğü acıların toprağı… Vefa borcumuzu ödemek zorunda olduğumuz insan kardeşlerimizin ülkesi. "Niçin geciktiğimizi" soran kardeşlerimizin olduğu belde. Umudu diri tutmak ve ufkumuzu genişletmek için gidip görmemiz gereken yer.

Burkina Faso… Adı hür insanlar diyarı anlamına gelen ülke sömürgeci Batılıların eli ile yıllarca köle diyarı olarak kalmış. Vagadugu ülkenin başkenti. Aslında açlığın ve yoksulluğun başkenti… Çocukların bütün imkânsızlığa rağmen çok güzel Kur'an okuduğu ve namazlarını aksatmadığı coğrafya.

Sudan… Seyyah bir gençlik buluşmasına konuşmacı olarak katılmak için Sudan'a gidiyor. Sudan. Emperyalistlerin sürekli kaos ve iç karışıklık çıkardığı belde.

Tunus… Gannuşi'nin ülkesi. Özgürlük ve onurları için diktatörlüğe karşı kafa tutan güzel insanların ülkesi.

Balkanlar… Üsküp, Prizren, Priştine, Kosova hepsi birbirinden güzel şehirlerimiz… Yabancısı olmadığımız güzelliklerin arzı endam ettiği coğrafya. Mezar taşlarından tarihin nefesini Anadolu'ya üfleyen belde. Umutlu ve hüzünlü gözlerle ufka/Anadolu'ya bakan insanların coğrafyası…

Bosna Hersek… Aliya'nın bize emaneti güzel coğrafya… Masumiyet, mazlumiyet, mukavemet ve küllerinden yeniden diriliğin coğrafyası… Seyyah, doksanlı yıllarda Bosna cihadı zamanlarında Bosna'ya yardım götürmesinin hikayesini anlatıyor. Son seyahatinde de Bosnalı Müslümanlara yardım götürüyor.

Açe… Yetimler ülkesi yetim coğrafya… Palmiyeleri ile süslenmiş bir gelin gibi olan şehirler… Mekke'nin kapısı Açe. Eskilerin Selamet beldesi dediği yer… Seyyah sık sık evrensel islam kardeşliğine vurgu yapıyor.

Yemen… Tarihin durduğu yer… Bir arkeoloji ülkesi…. Okunası bir tarih kitabı… Teheccüd için altıncı ezanın okunduğu pak belde. Sebe melikesi Belkıs'ın toprakları… Muaz bin Cebel'in muallimlik yaptığı belde… Hikmetin vatanı… İrem bağlarının annesi….

Özbekistan… İmam Buhari'nin, İmam Maturidi'nin İbn Sina'nın Farabi'nin Harezmi'nin, Uluğ Bey'in nefes alıp verdiği toprakları… Medreseleri ile nam salmış garipler ülkesi… muhteşem şehirler Semerkand ve Buhara'nın annesi ülke….

Azerbaycan…. Kapitalizmin komünizmden intikam aldığı topraklar…

Gürcistan… Kültürel çoraklık ve yozlaşmanın zirve yaptığı coğrafya…

Belçika… Seyyah mühtedi Selim Pless'in hidayet bulma hikayesini okuyucu ile paylaşıyor.

Almanya… Seyyah yine bir mühtedi hikayesi ile kitabı sonlandırıyor.