2002 yılında Ak Parti iktidara geldiğinde pek çok değerlendirme, araştırma ve analize konu oldu ve olmaya da devam edecek gibi görünüyor. Biz de birkaç arkadaş bir masada oturmuş, saatler süren bir tartışma yaşamıştık o yıl. Türkiye'nin geçmişi, gündemi, geleceği, ne varsa kendimizce görüş alışverişinde bulunmuştuk.
Değerlendirdiğimiz konulardan biri de kadın ve iş hayatı meselesi idi. Ben başta Sayın Erdoğan ve Gül olmak üzere Ak Partili üst düzey pek çok kurmayın eşinin ev hanımı olduğunu, dolayısıyla ev hanımlığını özendirecek girişimlerde bulunmalarını beklediğimi ifade etmiştim. Söz gelimi günümüzde dahi komik bir rakam olan memurların eş yardımını yükseltebileceklerini, ev hanımlığı için farklı cazibeler yaratabileceklerini dile getirmiştim.
Bu tespitim, sadece Ak Partili pek çok ismin eşinin çalışmaması ile ilgili değildi. Gerek o gün, gerek günümüzde Ak Parti'yi sırtlayan, mahalle mahalle, ev ev parti çalışmalarında bulunan isimlerin genellikle ev hanımları olmasıyla ilgili idi. Ak Parti'nin siyasi serüveni ile ilgili herhangi bir sosyolojik çalışmayı irdeleyin, kadınların, daha doğrusu ev hanımlarının, ne kadar büyük bir katkı sunduğunu göreceksiniz.
Fakat bu konudaki gelişmeler, beklediğim gibi olmadı. İktidar, kadınları asimetrik bir biçimde iş hayatına sokmaya çalıştı. Belki bir miktar aile bütçesinin artışına razı olan, bununla mutmain olabilecek kadınları, ekonomi çarkında ezmeyi, ucuz iş gücü olarak kendilerinden istifade etmeyi tercih etti.
Geçen gün Çalışma Bakanı çalışan annelerin, bakıcı yardımından faydalanabileceğini, bu kapsamda büyükannelere bakıcı parası verileceğini söyledi. İşte bu son haber, beni bu makaleyi yazmaya sevk etti.
Eşi asgari ücretle çalışan, ama kendisi ev hanımı olup Sayın Cumhurbaşkanımızın üç çocuk tembihini, belki de artısıyla tutan bir kadın bu yardımı hak etmezken eşiyle beraber çalışan bir kadın pekâlâ bu yardımı alabilecek. Bu işin ekonomik çelişkisi…
Yanlış anlaşılmak istemem; kadınların çalışmasına, iş hayatında yer almasına elbette karşı değilim, zira benim eşim de yarı zamanlı çalışan bir kadın. Benim karşı olduğum asıl nokta siyasetin kapitalist bir anlayışla ucuz iş gücü olarak kadınları çalışma hayatına sokmaya çalışması.
Günümüzde Amerika ve Avrupa Birliği’nde dahi mutlu bir aile, sağlıklı bir nesil adına kadınlar, ev hanımlığına özendirilirken bizde İslamî bir gelenekten gelen İktidarın bu hevesini anlamak kolay değil.
İşin esas üzücü noktası ise ev hanımlarının onca üstün meziyetlerine rağmen psikolojik olarak düşürüldüğü durum:
Sanki ev hanımları atıl durumda da ille de onların ekonomi çarkında yer alması gerekiyor. Sanki yaşadığımız topluma artı bir değer katmak için ille de para kazanacak bir iş yapmak gerekiyor.
Yerel-genel bütün seçimlerde gerek Ak Parti'de gerek diğer partilerde en fazla koşturan, mahalle mahalle, ev ev çalışmalarda bulunanlar ev hanımları olacak, ama parasal anlamda çalışmadıkları için bu bir artı değer değil, öyle mi?
Dernek, vakıf, camialarda, sivil toplum kuruluşlarında çalışan kadınların çoğu mazeret(!) bildirip sosyal çalışmalarda yer almazken ev hanımları canla başla toplumsal, sivil etkinliklerde yer almaktadır, gecesini gündüzüne katarak. Bu sivil çalışmaların sosyal dokumuza ne kadar büyük bir katkı sağladığı yadsınamaz. Ama parasal anlamda çalışmadıkları için bu bir artı değer değil, öyle mi?
Ev hanımları dediysem parasal anlamda çalışmadıklarını ifade etmek için. Yoksa kültürel anlamda öğretmen, doktor, avukat olup da ekonomi çarkında yer almaktansa herhangi bir ücret almadan, fisebilillah, sivil sosyal çalışmalarda üstelik 8-5 değil, 7x24 koşturan nice fedakâr ablalarımız var. Yakından tanıdığım Nesrin Hanım var mesela, 28 Şubat sürecinde öğretmenlikten istifa edip yirmi yılı aşkın bir süredir sivil toplum çalışmalarında yer alan, birkaç yıldır öğretmenliğe dönebileceği halde parasal anlamda çalışmaktansa sosyal çalışmalarda yer almayı tercih eden. Ama ekonomi çarkında yer almadığı için bu bir artı değer değil, öyle mi?
''Bir şey yap güzel olsun. Huzura vesile olsun, rikkate yol açsın, şevk versin, hakikate işaret etsin. Bir şey yap, doğru olsun. İnsanları yalanın ve yanlışın bataklığına düşmekten korusun. '' diye güzel bir kelamı var Mustafa Kutlu'nun.
Demem o ki ev hanımları bir şeyler yapıyor, güzel olan, huzura vesile olan, rikkate yol açan, şevk veren, hakikate işaret eden. Onlar olmasa bunların çoğundan belki de mahrum kalacağız. Hükûmete düşen, parasal anlamda çalışan kadınları öne çıkarmak, kadınları ekonominin ezici çarkına sokmaya çalışmak olmamalı.
Çalışmak elbette her kadının en doğal hakkı; ama üç beş kuruş para kazanmaktansa sivil toplum alanında Allah rızası için hizmet etmeyi tercih eden kadınlarımıza da psikolojik, sosyolojik, ekonomik olarak fazlasıyla hak ettikleri her türlü değer verilmeli, hem siyasiler hem de STK’lar tarafından. Zira ev hanımları ekonomi çarkının atıl iş gücü değil, sivil toplum çalışmalarının en aktif gönüllüleridir.
