GÜCÜN EGEMENLİĞİ
Bir toplum güçle terbiye edilmeye çalışılmamalıdır.Bu ancak toplumun silikleşmesine,içine kapanmasına ve kişilik olarak güçsüzleşmesine neden olur.Bu ilke toplumu oluşturan bütün unsurlar için geçerlidir.Tepeden buyurgan bir eda ile söylemler geliştirmek,sözün gücüne devletin egemen profilini giydirmek,kısa süre içinde toplum üzerinde bir etki bıraksa da genel olarak toplumda uzun soluklu bir etki bırakmaz.Bir toplum adaletin,merhametin ekseninden uzağa savrulmuşsa bu toplumun kendi değişim ilkelerinde bu değerleri fazla önemsememesi en önemli etkendir.Toplum kendi yaşamsal döngüsünü sürdürürken iç ahengini dengeleyecek,insanını refaha ve mutluluğa taşıyacak fiilleri canlı tutacak etkenleri kendi iç bünyesinde yaşatmalıdır.Bunun için toplumu kuşatan tüm kurum ve kuruluşların topluma yön verirken insanı önemsemeli ve ön plana çıkarmalıdır.İnsanı devletin ve sermayenin bir metası değildir.O Allahın yarattığı yeryüzünde özgür bir birey olarak bulunan ve hedefi yine O’nun izinde gitmek olan bir varlıktır.Hiç bir güç ne devlet adına nede farklı kurum ve kuruluşlar adına insanın bu yaşamsal özgürlüğünü ve hakkını elinden alamaz.Devlet kendi adına insanını kendi egemenlik tabiatına uygun terbiye etmemelidir.Devlet insanına her anlamda yaşamını daha iyi ikame edecek alanlar açmalı kendi çatısı altında yaşayan fertlerin özgürlüğünü kısıtlamamalıdır.Kendi dayattığı herhangi bir ideolojinin sınırları içine hapsetmemelidir.Toplumun içinde barındırdığı farklı görüş ve düşünceleri ötekileştirmemeli onlara yaşam hakkı tanımalıdır.Kendi çatısı altında çalışan ve üreten insanının harcadığı emeğinin karşılığını vermelidir.Emek sermaye denkleminde tercihini emekten yana koymalıdır.
Devlet her yönüyle toplumu insan ahlakına ve onuruna yakışır bir şekilde yönetmelidir.İnsan ahlakını,onurunu ve özgürlüğünü zedeleyen tavırlardan kaçınmalıdır.
Ama malesef tarihten günümüze kadar böyle bir anlayışa uygun devlet yapılanması çok azdır.Genelde gücü eline geçiren kesim ne adına olursa olsun topluma tepeden bakan,adaleti öteleyen gücün ve kibrin yörüngesinde hareket etmiştir.İnsanı ve toplumun menfaatlerinden öte devleti elinde bulunduran erkin menfaatleri korunmuş ve ona göre bir siyasi yapılanma oluşturulmuştur.Devleti her anlamda uyarma görevi olan ilim adamı,aydın,entellektüel kesimde çoğunlukla devleti yöneten erkle beraber hareket etmiştir.Eleştiri mekanizması oldukça kısırlaştırılmıştır.Buda her alanda yanlışların katlanarak devam etmesine sebep olmuş,toplumla devlet arasındaki makas giderek açılmıştır.
Duvarlara adaletle,merhametle ve özgürlükle iligili güzel yazılar yazmak veya kürsülerden nutuklar atmak toplumda bu değerlerin yaşanmasını sağlamaz.Toplum kendisine etki eden tüm kurum ve kuruluşlarıyla(sivil toplum kuruluşları ve cemaatlerde dahil)
değeleri kuşanmalı ve inşa etmelidir.İnsanı öncelemeli ve onu insani değerlerle buluşturmalıdır.
Ancak günümüz dünyasıda tarihte olduğundan daha fazla insanı sömürü çarkının içine atmış ve insanı kendi özü ile buluşturamamıştır.Her anlamda insana yatırım yapılması gerekirken maddi gelişmelerin önü açılmış,en büyük değer de sermaye ve onu ayakta tutan türevler olmuştur.Yine güç kutsanmış ve insanın payına düşen ise modernizim maskesi giydirilen bir bunalım olmuştur.
İSHAK KANMAZ
